Drie
eeuwen korte geschiedenis
vóór B&B Keizer Barbarossa
Een
opmerkelijke geschiedenis van de brouwerij die al vóór 1704 te
Groningen begon te bierbrouwen.
Gelezen
de akte, verkochten de erven J.Wilkens een behuizing met
brouwerij, staande op eigen grond 'Bij Der Aa tegenover de Visbanken'
aan de familie Nauta. Het was in het jaar 1704.
In 1763 was Herman Dijk de eigenaar.
Hij verkocht de brouwerij in 1770 aan Coppius Metting van Bolhuis.
Meer
dan een halve eeuw later, in 1832, werd de bierbrouwerij, toen De
Gekroonde Pauw, openbaar geveild. De 21-jarige Willem Keizer werd
eigenaar.
Toen Keizer 58 jaar was richtte hij met zijn neef
Pieter
Mees de vennootschap op: W.Keizer & Co (eind 1869).
Drie
jaar later werd de vennootschap ontbonden en ging Mees in 1875 alleen
verder met de bierbrouwerij aan de hoge kade Bij Der Aa no. 27. Pieter
Mees ging met zijn gezin ernaast wonen, op no. 26.
Het
biermerk vergrootte zijn marktaandeel. Misschien omdat het bier z'n
zilte en dorstmakende smaak kreeg van de opgeloste zouten uit de carène van zeeschepen in het havenwater Der Aa.
Op de kadasterkaart zijn hijskranen - m.b.t. belasting aanslagen - te
zien. Daarmee werden grote hoeveelheden water opgehaald voor de
brouwerij. Ook had de brouwerij een (te) kleine waterput voor de deur,
als reserve of als een privaatrecht.
Tussen de kaden
Bij Der Aa en Bij De Soutketel stroomde de rivier Aa. De rivier stond
toen in open verbinding met een zeegat. De hoogste kade Bij Der Aa ging
traploos over naar een lagere kade. Hoge en lage schepen laadden en
losten zo hun handelswaren, zonder hinder van eb en vloed. Ook was de rivier een onderdeel bij de stadsverdediging.
Wanneer
de rivier Aa over de kaden stroomde, liep het water de laagst
gelegen huizen en panden binnen. Huizen met hoge bordestrappen grenzen vaak aan een lage kade.
Bij De Soutketel - nu het Lage Der Aa - is nog steeds de
laagste kade te zien. Het Lage Der Aa heeft niet echt bordestrappen, hoogstens een waterstoep.
Een intermezzo.
In 1152 werd
Frederik I von Hohenstaufen tot koning van Duitsland
gekroond. Zijn
bijnaam was Barbarossa (Barba = baard en rossa = rossig). Deze koning
werd door paus Adrianus IV in 1155 gezalfd tot keizer van zijn roomse
rijk. Terug in de 19de eeuw. Het dorp Helpman
kreeg in 1891 een
bierbrouwerij. Deze brouwerij werd in 1897 opgekocht door de Duitse
brouwmeester Kurt Joch en Fransz Steinweg. De handelsnaam werd N.V.
Barbarossa, vernoemd naar die historische keizer.
|
Detail
uit een Kadasterkaart van Egbert Haubois ca. 1635
Intussen namen de
zonen van Pieter Mees, Hetserus en Bertus in 1902 de bierbrouwerij De
Gekroonde Pauw aan de Hooge Der Aa over van hun vader. Bertus
ging boven de brouwerij wonen, op no. 27.
In die tijd werd
koffie en
thee als veilige drank steeds vaker gedronken ten koste van het gezonde
- toen weinig alcohol bevattende - bier. Om hun marktaandeel te
vergroten was het slimmer om samen te werken met de sterkste
concurrent. De gebroeders Mees kwamen toen tot een akkoord met de Barbarossa bierbrouwer Fransz Steinweg. In
1906 fuseerden W.Keizer & Co. en NV Barbarossa te Helpman. De
brouwerijen gingen verder als N.V. Vereenigde Bierbrouwerijen Keizer
Barbarossa. Hun biermerk werd Keizer Barbarossa.
Na
moeilijke perioden van oorlogen en zware concurrentie fuseerden in 1961
Oranjeboom Brouwerij en drie andere brouwers & bottelaars met
Keizer Barbarossa. In 1965 werd de productie overgeheveld naar
Rotterdam.
Een lange rij panden aan de Hooge Der
Aa waaronder no. 27 waren tot in de 70-er jaren in handen van het
non-food warenhuis Adriani. Daarna werden de panden in de jaren tachtig
gerenoveerd als woon- kantoor- en bedrijfsruimten.
Nu
wordt een deel van het pand no. 27 als Bed and Breakfast gebruikt onder de naam
Keizer Barbarossa. Er is ook een drukkerij en uitgeverij gevestigd. Het
pand staat ingekleurd op Haubois' kadasterkaart van onroerende
goederen.
Als stille herinnering bleven delen van de panden staan.
|